Technische preciseringen


Dit dashboard geeft informatie over het risico om slachtoffer te worden van een ernstig of dodelijk verkeersongeval in België van 2005 tot 2023. Het risico wordt berekend als de kans op ernstige of dodelijke verwondingen wanneer men betrokken raakt in een letselongeval. Er werd een logistische regressie toegepast om het risico in te schatten in functie van de zwaarste tegenpartij bij ongevallen met meerdere voertuigen. In het model worden ook variabelen opgenomen die mogelijk bijdragen aan dat risico, zoals de massa van het zwaarste voertuig van de tegenpartij en het type weggebruiker. Het risico wordt uitgedrukt in een percentage: een risico van 10% betekent bijvoorbeeld dat een weggebruiker 10% kans heeft om ernstig gewond te raken of te overlijden bij een ongeval. Op het eerste blad wordt het risico voor verschillende subgroepen weergegeven aan de hand van filters bovenaan de pagina. Hiermee kunnen gebruikers filteren op verschillende variabelen: type weggebruiker (voetganger, fietser, bromfietser, motorrijder, auto-inzittende, vrachtwagen-inzittende) van de slachtoffers, zwaarste tegenpartij (e-scooter, fietser, bromfietser, motorrijder, auto, bestelbus, bus/busje, vrachtwagen), snelheidsregime (30 km/u, 50 km/u, 70 km/u, 90 km/u, 120 km/u), lichtomstandigheden (dag, nacht, schemering), wegomstandigheden (droog, vochtig, sneeuw/ijs, normale omstandigheden), verkeersintensiteit (avondspits, ochtendspits, daluren). Het tweede blad toont het risico naargelang de voertuigmassa van de zwaarste tegenpartij voor de periode van 2017 tot 2022. Op het derde blad wordt een risicomatrix weergegeven met het risico in functie van de massa van de voertuigen van de slachtoffers en de massa van het zwaarste voertuig van de tegenpartij. Belangrijk om te weten is dat deze matrix enkel betrekking heeft op bromfietsers, motorrijders en auto-inzittenden. De ongevallendatabank is gebaseerd op de ongevallenregistratie door de Federale Politie/DGR/DRI/BIPOL welke verder worden verwerkt en gedistribueerd door Statbel (Directoraat-generaal Statistiek - Statistiek België). De informatie over de massa van de voertuigen van de verschillende types weggebruikers en de zwaarste tegenpartij wordt uit de DIV-databank gehaald.

 

Terminologie

Voetganger : Weggebruiker die zich te voet verplaatst, een rolstoel gebruikt of een fiets of bromfiets voortduwt.

Fietser : Weggebruiker die rijdt op een (niet-elektrische) fiets, een e-bike (<=250W en <=25km/h) of een gemotoriseerde fiets (<=1000W en <=25km/h).

Bromfiets : Bromfiets van klasse A of B, met 3 of 4 wielen, of speed pedelec.

Motorfiets : Gemotoriseerd voertuig op twee wielen met of zonder zijspan, uitgerust met een motor met een cilinderinhoud van meer dan 50 cc en/of dat een snelheid van 45 km/u kan overschrijden.

Vrachtwagen : Gemotoriseerd voertuig dat wordt gebruikt voor het vervoer van goederen, met een maximale bruto voertuigmassa van meer dan 3,5T, of trekker met of zonder oplegger.

Zwaarste opponent : Bij een ongeval met meerdere voertuigen, wordt de zwaarste opponent gedefinieerd als het type weggebruiker dat het zwaarste voertuig heeft bij het ongeval. Bijvoorbeeld, in het geval van een ongeval waarbij 3 verschillende types weggebruikers betrokken zijn, zoals voetganger, auto en vrachtwagen, wordt de vrachtwagen beschouwd als de zwaarste opponent in de analyse.

Voorbeelden : Rekening houdend met de zwaarste opponent bij een ongeval, kan uit het eerste blad worden afgeleid dat het risico om ernstig gewond te raken of te overlijden van een motorrijder bij een ongeval met meerdere voertuigen 6% is wanneer de zwaarste opponent een fietser is, terwijl het 34% is wanneer de zwaarste opponent een vrachtwagen is. Wat leeftijdsgroepen betreft, is het risico om ernstig gewond te raken of te overlijden het grootst voor slachtoffers ouder dan 65 jaar, terwijl dit het kleinst is voor slachtoffers tussen 18 en 24 jaar. Als we naar blad 2 kijken, zien we dat het risico varieert naargelang de massa van het voertuig van de zwaarste opponent. In de risicomatrix op blad 3 laten de resultaten zien dat het risico in tegengestelde richting beweegt tussen de massa van het voertuig van het slachtoffer en de zwaarste opponent, wat betekent dat het risico toeneemt als de massa van het voertuig van de zwaarste opponent toeneemt.


Beperkingen van de data

Bij het interpreteren van de data moeten echter enkele beperkingen in het achterhoofd gehouden worden.

  • Wanneer de gegevens worden gefilterd om bepaalde subgroepen te laten zien, kan soms worden gezien dat er geen gegevens zijn voor bepaalde grafieken. Dit is het geval wanneer meerdere filters tegelijk worden gebruikt en de cijfers op basis waarvan het risico wordt berekend te klein of zelfs onbestaande zijn. In sommige gevallen moeten de resultaten daarom met voorzichtigheid worden geïnterpreteerd.
  • Elk blad is afhankelijk van een andere DIV dataset en gebruikt een ander aantal waarnemingen. Daarom moeten vergelijkingen tussen verschillende pagina's met voorzichtigheid worden gemaakt.
  • De risicoberekening zou kunnen worden verbeterd door rekening te houden met andere blootstellingsgegevens, zoals het totale aantal kilometers dat elke weggebruiker heeft afgelegd, de tijd die hij op de weg heeft doorgebracht of het doel van de reis. Het ontbreken van deze gegevens vormt echter een zekere beperking in het toegepaste model.

Â